Барахова Сайлаукүл Жапбарқызы – 1947 жылы 16 ақпанда Оңтүстік Қазақстан облысы, Сарыағаш ауданы, Шеңгелді ауылдық кеңесінің № 47 разъезінде туылған. Ұлты қазақ.
1964 жылы Түркістан педагогикалық училищесін бітірік, Шымкент педагогикалық институтында білім алған. Еңбек жолын Сарыағаш ауданы, «сырдария» жетіжылдық мектебінде бастауыш сынып мұғалімі болып бастаған. Бойындағы педагогикалық дарынның арқасында ауданның ең үздік жас педагогы ретінде танылған. Мектептегі қызметімен бірге қоғамдық, комсомол қызметін де қоса атқарған.
1967 жылы Сарыағаш аудандық комсомол комитеті мектеп бөлімінің меңгерушісі, Сарыағаш аудандық комсомол комитетінің ІІ-ші хатшысы, Сарыағаш аудандық партия комитетінің нұсқаушысы.
1971 жылы Шымкент облыстық комсомол комитетінің хатшысы. 1975 жылы Келес аудандық партия комитетінің хатшысы. 1982 жылы Шымкент қалалық партия комитетінің хатшысы. 1986 жылы Шымкент қалалық партия комитетінің ІІ-ші хатшысы. 1988 жылы Шымкент облыстық Халық депутаттары Кеңесі облыстық атқару комитеті төрағасының орынбасары. 1992 жылы наурызында Облыстық білім басқармасының бастығы. 1992 жылдың маусымында ОҚО әкімінің орынбасары деген қосымша дәреже берілді. 1995 жылы облыс әкімшілігі Басшысының орынбасары.
1997 жылы ҚР Парламентінің Сенаторы. Қайтадан ОҚО білім департаментінің бастығы қызметіне кірісе отырып, облыстың педагогтары мен мұғалімдерінің проблемаларын іскерлікпен шешіп, білім беру жүйесін дамытуға қомақты үлес қосқан.
Көп жылғы ұқажырлы қызметі үшін мемлекет тарапынан бағаланып «Құрмет» орденімен, «Еңбекте үздік шыққаны үшін» медалімен, В.И.Лениннің туғанына 100 жыл толуына байланысты «Ерен еңбегі үшін» медалімен, Қазақ ССР Жоғары кеңесінің Грамотасымен, «Астана», «Еңбек ардагері» медалдарымен марапатталған. Зейнеткер. Отбасылы.
Шымкент қаласының білім беру мен ағарту саласындағы қажырлы еңбегі үшін ОҚО Шымкент қаласы, шымкент қалалық Мәслихатының 2005 жылғы 31 тамыздағы ХІХ сессиясының ? 188-3с шешімімен Сайлаукүл Жапбарқызы Бараховаға «Шымкент қаласының Құрметті азаматы» атағы берілді.
Шымкент қаласының Құрметті азаматтары: (1967-2021 жылдар). – Шымкент. – 2021. (мұқ.): б.ж.
Куликова Валентина Куприяновна – 1944 жылы 11 мамырда ресей, Пермь облысы, Чубаха қаласы, Шахтинский поселкесінде туылған. Ұлты орыс.
1961 жылы орта мектепті бітіріп, мәдени-өнер училищесіне «Режиссура және актер» театр студиясына түскен. 1963 жылы оқуды бітіріп, Ресей театрларында өз мансабын бастаған.
1964 жылы Қазақстанға келіп, Семей және Шымкент қалаларының театрларында жұмыс жасаған.
1975 жылы Шымкент Педагогикалық институтын «Орыс тілі мен әдебиеті» мамандығы бойынша бітірген.
1978 жылдан бастап көркем-өнер саласында ЧПО КПО «Победа» клубының директоры, қала парктерінің көркемдік жетекшісі, «Фосфор» Мәдениет сарайы директорының орынбасары, Көркем өнер үйінің директоры. Сол уақыт аралығында Ленинград қаласындағы Жоғарғы кәсіби өнер мектебін бітірген. Қазақстандағы бірінші ашылған өзін-өзі қамтамасыз ететін өнер орталығын басқарған. Осы мерзім ішінде Бүкілодақтық байқауларда І-ші орындарға ие болды, Греция, Болгария, Моңғолия және өзгеде елдерде болып қайтқан ұжымдарды құрған.
1992 жылдан бастап Шымкент қаласында бірінші авторлық телеарнада жұмыс жасады. Сол кезде 5 канал. Теледидарлық істі өз әріптестерімен бірге үйренді.
1994 жылы жеке өзь алдына теледидарлық мансабын бастауға мүмкіншілік туды. Өзінің теледидарлық саладағы шеберлігін және білімін арттыру үшін «Интерньюс-Қазақстан» ұйымына тәжірибе алмасуға үнемі мастер-класс сабақтарына қатысып отырған. Қазақстан халықтары Ассамблеясының мүшесі. ОҚО-да тұратын халықтардың достастығын арттыру, ұлтаралық-ынтымақ және халық арасындағы келісімді арттыру мақсатында атсалысты. ОҚО әкімінің қарамағындағы Отбасы және Гендерлік саясат комиссиясының мүшесі. Гендерлік саясатты және отбасындағы әйел және бала сұрақтарын ақпарат кеңістігінде кеңінен таратқаны үшін дипломмен марапатталған. Үнемі ізденісте болып өз ісін өркендете отырып, «Әйел адам басқарған, Үлгілі мекеме» атты Республикалық байқаудың ақпаратты қызметтер номинациясы бойынша жүлдеге ие болды. Ардагерлер қозғалысына тынбай еңбек етіп үлес қосқаны үшін ҚР-ның Ауғанстан соғысының ардагерлер Одағының Грамоталарымен бірнеше рет марапатталған. Ішкі істер әскеріне деген қоғамның көзқарасын дұрыс қалыптасуы жолында көптеген жұмыстар атқарып, үлкен үлесін қосқан.
2004-2006 жылдары Қазақстан Ұлттық Телерадио Ассоциациясының президенті болып сайланған. Ақпарат қызметінің заңын талқылап қабылдауға қатысқан. ҚР Президенті қарамағындағы Ақпаратты қызметтер комиссиясының мүшесі.
20003 жылдан бастап «Рабат» газетінің ұжымын басқарып, бас редактор қызметін атқаруда.
2003 жылдан бері «Собкор» ЖШС – «Отырар-TV» ТА директоры.
Қазақстан Ұлттық телерадио хабаршылар Қауымдастығының президенті. Облыстық Отбасы істері және гендерлік саясат жөніндегі комиссия мүшесі. Ақпарат саласындағы көп жылғы еңбегі мемлекет тарапынан бағаланып «Еңбек ардагері» медалімен (1985), «Құрмет» орденімен (2003), «ҚР Тәуелсіздігіне 10 жыл» (2001), «ҚР Конститутциясына 10 жыл» (2005) мерекелік медальдарымен, ҚР-ның ІІБ Грамотасымен марапатталған. ОҚО әкімінің «Бауырмал» сыйлығының иегері. «Үлгілі Ақпарат қызметі» наградасының «орта және Шағын бизнес» номинациясының иегері. «Собкор» ЖШС-ң директоры, «Рабат» газетінің бас редакторы. Зейнеткер. Отбасылы. Қаланың қоғамдық өміріне белсене қатысып, ұлтаралық ынтымақтастықты нығайтуға және Қазақстан телеарнасының өсуіне қосқан үлесі үшін ОҚО Шымкент қаласы, № 76 Куәлік Шымкент қаласы Мәслихатының 2007 жылғы 20 сәуірдегі ХХХVIII сессиясының №381-3с шешімімен Валентина Куприяновна Куликоваға «Шымкент қаласының Құрметті азаматы» атағы берілді.
Сапарбаева Гульшара Сарсенгалиевна – 1945 жылы 27 ақпанда Ақтөбе қаласында дүриеге келген. Ұлты қазақ.
1961-1966 жылдары Алматы шет тілдер институтының «Француз тілі» оқытушысы мамандығын алған. Еңбек жолын 1966 жылы Шымкент педагогикалық институтында шет тілдер кафедрасында лаборант қызметінен бастады. 1968-1987 жылдары институт оқытушысы, 1987-1994 жылы аға оқытушы, 1994-1996 жылдары Оңтүстік Қазақстан аймақтық-гуманитарлық институтында проректор, 1996-2000 жылдары осы институттың ректоры қызметінде болған. 2000-2013 жылдары М.Сапарбаев атындағы Оңтүстік Қазақстан Гуманитарлық институтында ректор қызметін атқарған. 09.01.2013 жылдан бүгінгі күнге дейін Мардан Сапарбаев атындағы Оңтүстік Қазақстан Гуманитарлық институтының президенті қызметінде. Гульшара Сарсенгалиевна өз қызметімен қоса қоғамдық жұмыстарға да белсене араласады. «Арулар» әйелдер клубының төрағасы қызметін қоса атқарып жүр. 2013 жылы 10-сәуірде «Арулар» әйелдер клубы облыс әкімінің қолдауымен «Шын жүректен» қайырымдылық шарасын өткізіп, түскен қордан 4 жас нәресте балалардың жүрегіне ота жасалынып, ел ризашылығына бөленді. «Көксайек» балалар үйінің тұрақты жанашыры, көмекші қолдаушысы. ОҚО (Түркістан облысы) әкімі жанындағы әйелдер кеңесінің мүшесі.
Еңбекте жеткен жетістіктері үшін мемлекет тарапынан бағаланып «Қазақстан-2030» куәлігімен (1998), «ҚР Тәуелсіздігіне 10 жыл» мерекелік медалімен (2001), ОҚО әкімінің «Жылдың ең үздік тәлімгері» атағымен (2001), «ҚР білім беру ісінің Құрметті қызметкері» төсбелгісімен (2001), Ы.Алтынсарин атындағы төсбелгімен (2005), «ҚР Конститутциясына 10 жыл» мерекелік медалімен (2005), «Эффективное управление высшими учебными заведениями» куәлігі шет ел компаниясының «GLOBAL CONFERENCTS LTD» /Франция/ (2009), Қазақстан жоғары оқу орындары Қауымдастығы атынан А.Байтұрсынов атындағы «Күміс» медалімен, «Шымкент қаласын дамытуға қосқан ерекше үлесі үшін» төсбелгісімен (2009), ҚР Білім және ғылым министрлігінің «Құрмет» Грамотасымен (2015), «ҚР Тәуелсіздігіне 20 жыл» мерекелік медалімен (2011), «Эффективное управление высшими учебными заведениями» куәлігі шет ел компаниясынан «GLOBAL CONFERENCTS LTD» /Швецария/ (2011), Международный курс повышения квалификации «Дуальная система профессионального образования европейских стран WORLD DIDAS-2014» /Швецария, Германия, Франция/ (2014) марапатталған. Ресей Федерациясы мемлекеттік комитеті ұсынған «доцент» атағы берілген (1995). Халықаралық психология ғылымдары Академиясының корреспондент-мүшесі (2000). Отбасылы. Екі қызы, бір ұлы бар. Шымкент қаласының білім саласына қосқан үлесі үшін ОҚО Шымкент қаласы №95 Куәлік Шымкент қалаық мәслихатының 2015 жылғы 29 қыркүйектегі №50/378-5с шешімімен Гульшара Сарсенгалиевна Сапарбаеваға «Шымкент қаласының Құрметті азаматы» атағы берілді.
1961 жылы 20 қазанда Жамбыл облысы, Шу ауданы, Абай ауылында дүниеге келген.
1980 жылы Жамбыл жеңіл және тамақ өнеркәсібі институтының Алматы қаласындағы филиалына түсіп, оны 1984 жылы дәнді дақылдарды сақтау және өңдеу біліктілігі бойынша бітірген. Алғаш еңбек жолын 1978-1979 жылдар аралығында Жамбыл облысы, Шу ауданындағы Абай атындағы орта мектептің бастауыш сыныбында мұғалім болудан бастаған.
1984-1991жж. Шымкент астық өнімдері комбинатының өндірістік техникалық бөлімінде нұсқаушы-әдістемеші, инженер-метролог, аға инженер, цех лаборанты міндеттерін атқарған.
1992-1994жж. Шымкент қаласының №35 орта мектебінде бастауыш сынып мұғалімі болып жұмыс атқарған.
1994-1996жж. жеке кәсіпкерлік саласында жұмыс жасаған.
1996-1998жж. астықты қайта өңдеу ісімен айналысатын «Қанат» ЖШС-нің директоры болған.
1998 жылдан бері асфальт-бетон шығаратын, автокөлік жолдары мен көпір салатын «Корпорация «Береке-А» ЖШС-нің құрылтайшысы, бас директоры, бас директорының кеңесшісі болып қызмет атқарған..
Оңтүстікте Қуатбековтер әулетін танымайтын жан жоқ десе де болады. Былайғы жұрт «академиктер отбасы», «педагогтер әулеті» деп жатады. Қызғанышы жоқ, қызығушылық, құрмет сезімі баса айтылады.
Өйткені, Қуатбековтер әулетінің алтын діңгегі, бүгінде марқұм ағамыз Әбдімұса Мұратұлы мен жұбайы Карамат Пердешқызына мұндай құрметті өздерінің жанқиярлық еңбегі алып берді.
Екеуі де бай-бағланның ұрпағы емес, қарапайым отбасыдан шыққан, өмірлерін ғылыммен байланыстырып, содан бақытын тапқан адамдар. Сөзіміз жалаң болмас үшін отағасы Әбдімұса Қуатбековтің қол жеткізген жетістіктеріне шолу жасайық.
Әбдімұса ағамыз – ҚР Жаратылыстану ғылымдары Академиясының академигі, Нью-Йорк Ғылым академиясы мен Халықаралық шығармашылық академиясының академик-мүшесі, профессор, химия ғылымдарының докторы. Қазақстан Халықтар достығы университетінің негізін қалаған адам. «Қорған» қайырымдылық қорын құрған, Арыс қаласының балалар үйіне үнемі демеушілік көмек көрсетіп тұратын.
Сайрам және Арыс аудандарының құрметті азаматы. ҚР Құрметті және еңбегі сіңген білім беру қызметкері. П.Капица атындағы Халықаралық сыйлықтың лауреаты. Көптеген ғылыми-зерттеу оқулықтарының авторы. Зайыбы Карамат Пердешқызы профессор, химия ғылымдарының кандидаты. Ұлы мен қыздары – техника және медицина ғылымдарының профессорлары. Ақылмандардан, көпті көрген көне көздерден «адам – өз өмірінің авторы» деген сөз қалған. Яғни, жақсы болу да, жаман болу да өзіңнің қолыңда. «Алма піс, аузыма түс» деп, бүгін жасалатын жұмысты ертеңге салсаң, жатып ішер жалқау болсаң, «Құдай маған бермеді» деп налудың еш реті жоқ. Ал, еңбекқор болғанның несібесі артық. Берекені көктен емес, еткен еңбегінен табады. Бұл - нағыз азаматтың тірлігі. Рабиға Қуатбекова – бүгінде әкесі іргетасын қалаған оқу орнының, Академик Ә.Қуатбеков атындағы Халықтар достығы университетінің ректоры. «Ұстазы жақсының – ұстамы жақсы» дейді халық даналығы. 8 наурыз – Халықаралық әйелдер мейрамы қарсаңында біз Оңтүстіктегі іргелі оқу орнын басқарып отырған Рабиға ханымды мерекесімен құттықтай отырып, іскер басшының өмір жолына қысқаша шолу жасадық. Қуатбекова Рабиға Әбдімұсақызы 1968 жылы Шымкент қаласында дүниеге келген. Ол 1991 жылы Алматы мемлекеттік медицина институтының емдеу факультетінде «Емдеу ісі» мамандығы бойынша білім алған. 1999 жылы «Қайнар» университетінің құқықтану факультетінде «Заңгер» мамандығын алса, 2004 жылы Қазақ-Өзбек инженерлік-гуманитарлық университетінде «Педагогика және психология» мамандығын үздік дипломға бітіріп шыққан. 1991 жылы «Фосфор» МСБ дәрігер-интерн, 1992 жылы акушер-гинеколог болып еңбек жолын бастаған Рабиға Әдімұсақызы білікті мамандардың ақыл-кеңесін алып, саласы бойынша тәжірибе жинақтап, еңбектене берді. Ол 1996-1998 жылдар аралығында Алматы қаласындағы республикалық ана мен баланың денсаулығын қорғау ғылыми-зерттеу орталығында аспирантураның күндізгі бөлімінде білім алды. 1999 жылы медицина ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін қорғап шықты. Медицина ғылымдарының докторы, профессор, ҚазҰЖҒА академигі Рабиға Әбдімұсақызының өмірі осылайша өріліп келеді. Ол ғылымнан, университеттегі басшылық қызметінен бөлек мемлекетіміздің қарыштап дамуына да перезенттік үлесін қосып жүр. Ол бұрынғы «Нұр Отан», бүгінгі «Аманат» партиясының Түркістан облыстық филиалы Саяси кеңесі мен партия жанындағы кәсіпкерлікті қолдау жөніндегі кеңестің мүшесі. Халықтың жүрегіне жол табу, сеніміне ие болу – үлкен бақыт. Рабиға Әбдімұсақызы халықтың қолдауына ие болып, екі рет – 2017 жылы Оңтүстік Қазақстан облыстық мәслихатына, 2020 жылы Түркістан облыстық мәслихатына депутат болып сайланды. Бұл – үлкен жетістік. Астана қаласындағы «Ұлттық ғылыми-медициналық орталық» республикалық мемлекеттік мекемесі жанындағы ОД 09.14.10 диссертациялық кеңесінің, Қазақстан халықтары Ассамблеясындағы әйелдер кеңесінің мүшесі. Рабиға Әбдімұсақызын жақсы білетіндер оның адамгершілік, ізгілік қасиеттерін үнемі айтып отырады. Еңбек сүйгіш, сауатты басшы. Жүрген ортада үлкен құрметке ие. Өмірде қарапайым, моральдық жағынан ұстамды. Қызметтік міндеттерге жауапкершілікпен қарайды. Ұйымдастырушылық қабілеті бар, қиын жағдайда өз бетінше дұрыс шешім қабылдай алады. Жоғары еңбек қабілеттілігімен ерекшеленеді. Ол білім деңгейін үнемі жетілдіріп отырады. Қоғамдық жұмыстарға белсенді түрде атсалысады.
Халқымызда «Жақсы адам – елдің ырысы» деген аталы сөз бар. Осы өлшемге салсақ, академиктер әулетінен шыққан, өзі де академик Рабиға Қуатбекова – ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың бастамалары мен тапсырмаларын абыроймен орындап келе жатқан қайраткер қыздарымыздың бірі. Ескіден арылып, жаңаша іс бастау оңай емес. «Әділетті Қазақстанды» орнықтыру үшін үлкен қажыр-қайрат керек. Академиктер әулеті осы үдеден шығып келеді. Рабиға Әбдімұсақызын мерекесімен құттықтай отырып, табыстан-табысқа жетуіне тілек қосамыз. Отбасыңыз аман, денсаулығыныз мықты болып, биікке өрлей беріңіз.
Бақтияр ТАЙЖАН
Шымкент келбеті. – 2024. – 6 наурыз. – 1,3 б.
